İş Makineleri; 2918 Sayılı Karayolları Trafik Kanununda açıklandığı üzere (DeğiĢik: 17/10/1996 – 4199/1 md.) Yol inşaat makineleri ile benzeri tarım, sanayi, bayındırlık, milli savunma ile çeşitli kuruluşların iş ve hizmetlerinde kullanılan; iş amacına göre üzerine çeşitli ekipmanlar monte edilmiş; karayolunda insan, hayvan, yük taşımasında kullanılamayan moturlu araçlardır.

Kaza Sebepleri Nelerdir?

  • Bakımsızlık
  • Kullanım sıklığı
  • Emniyetsiz kullanım
  • Mesleki riskler 
  • İş makinalarının operatörünün eğitimsiz olması

·       Hangi iş makinalarının periyodik kontrolü zorunludur.

·       İş ekipmanları yönetmeliği Tablo-6 gereği aşağıda bulunan iş makinalarının periyodik kontrolleri zorunludur.

EKİPMAN ADI

PERİYODİK KONTROL DÖNEMİ

(Azami Süre)

(İlgili standardın öngördüğü süreler saklı kalmak koşulu ile)

PERİYODİK KONTROL KRİTERLERİ

(İlgili standartlar aşağıda belirtilmiştir.)

 

Sondaj makinaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 16228 serisi standartlarında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

 

Çekici dozerler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Yükleyiciler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Kazıcı yükleyiciler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-4+A2 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Hidrolik kazıcılar

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-5+A3 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Damperli kamyonlar

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-6+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Skreyperler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-7+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Greyderler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-8+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Boru döşeyiciler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-9+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Trençerler

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-10+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Toprak ve çöp sıkıştırıcılar

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-11+ A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Halatlı kazıcılar

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 474-12+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Yol düzeltme makinaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 500-2+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Zemin stabilize makinaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 500-3+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Zemin sıkıştırma makinaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 500-4 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Asfaltlama makinaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 500-6+A1 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Beton Pompaları

Standartlarda süre belirtilmemişse 1 Yıl

TS EN 12001 standardında belirtilen kriterlere uygun olarak yapılır.

Periyodik Kontrol Zorunluluğu Var mıdır?

İş Makineleri, “Makine Emniyeti Yönetmeliği (2006/42/ AT)” ile “İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği” kapsamında değerlendirilmekte ve yine iş güvenliği kapsamında periyodik kontrollerinin yapılması zorunlu olan makineler olarak ele alınmaktadır.

Karayolunda kullanılmadığından dolayı karayolu trafik muayenesi kapsamında yer almayan iş makinelerinin iş güvenliği açısından periyodik olarak kontrol edilmeleri iş kazalarının önlenmesinde önemli rol oynamaktadır.

İş makinalarının devrilme, sıkıştırma, ezme gibi bir çok riski bulunmaktadır. Bu nedenle iş makinalarında bir çok güvenlik önlemi bulunmalıdır. Örneğin çalışırken yakın çevrede insan bulunmamalıdır. Bu amaçla makina üzerindeki sesli, ışıklı uyarılar çalışır durumda olmalı, operatörün görüş alanı yeterli olmalıdır. Operatör kabini makina kumandasının güvenli şekilde yapılabileceği, operatörü atmosfer şartlarından, düşen ve fırlayan cisimlerden koruyacak özellikte olmalıdır. Hareket ve durdurma kumandaları doğru çalışmalıdır. Makina üzerindeki hidrolik sisteminin pompaları, hortumları, bağlantıları, silindirleri sağlam olmalı; aşırı basınç ve hidrolik yağın aniden boşalarak kaza oluşturmasına karşı emniyet sistemleri bulunmalıdır.

Periyodik Kontrolleri Kimler Yapabilir?

Alfa Test alanında uzman ve yeterli eğitimi sağlamış olan uzmanları tarafından kaldırma ve iletme ekipmanları periyodik kontrollerini ilgili TSE ve Uluslararası standartlara uygun şekilde tamamlayıp raporlayarak iş kazalarının önlenmesi için çalışmalarını yapmaktadır. Bağımsız ve tarafsız muayene personelimiz işletmelere üçüncü bir göz olarak bakmakta ve deneyimleri ile ekipmanlarınızın durumunu ilgili standartlara göre raporlandırma yapılmaktadır.

Periyodik Kontroller Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?

İş makinalarının güvenli çalışabilmeleri için, İş Ekipmanlarının Kullanımında Sağlık ve Güvenlik Şartları Yönetmeliği’nde periyodik kontrole tabi ekipmanlar için, bazı istisnalar dışında, belirtilen 1 yıllık periyodik kontrol süresi aşılmamalıdır. Makinaların kullanım şartları, yaşları, durumları göz önünde bulundurularak daha kısa sürelerde periyodik kontrollerin gerçekleştirilmesine ise yapılacak risk değerlendirmesine göre karar verilebilir.

Periyodik Kontrol Kriterleri Nelerdir ?

Periyodik kontrollerde ekipmanın cinsine göre farklılıklar göstermekle birlikte aşağıdaki kontrol ve deneyler yapılmaktadır:

  • Ekipmanın fonksiyonlarının kontrolü,
  • Ekipmanın donanımlarının kontrolü,
  • Ekipmanın kaldırma testleri.

Yukarı Çık